کیلومتر خودرو
درباره کیلومتر خودرو
کیلومتر خودرو (Odometer) ابزاری برای ثبت مسافت طی‌شده است که از اوایل قرن بیستم وارد خودروها شد. اولین مدل‌ها در دهه ۱۹۱۰ مکانیکی و با چرخ‌دنده بودند. در دهه ۱۹۷۰، کیلومترهای دیجیتال ظاهر شدند و از دهه ۱۹۹۰، با ادغام در ECU، دقت و امنیت بالاتری یافتند. امروزه، کیلومتر دیجیتال با حافظه غیرقابل تغییر (EEPROM) در اکثر خودروها استاندارد است و در مدل‌های لوکس، با نمایشگرهای تمام‌رنگی ترکیب می‌شود.
انواع کیلومتر برای خودروها
کیلومتر خودرو بر اساس نوع نمایش و مکانیزم به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. نوع مکانیکی با کابل و چرخ‌دنده برای خودروهای قدیمی؛ نوع دیجیتال LCD/OLED با سیگنال از سنسور چرخ؛ کیلومترهای ترکیبی (آنالوگ + دیجیتال) در مدل‌های میان‌رده؛ و نسخه‌های هوشمند با اتصال به GPS و اپلیکیشن. همچنین، کیلومترهای کامل (Total) و جزئی (Trip) جداگانه هستند و در خودروهای سنگین، از نوع ضددستکاری با قفل امنیتی استفاده می‌شود.
کاربردهای کیلومتر خودرو
کیلومتر خودرو عمدتاً برای ثبت دقیق مسافت طی‌شده، برنامه‌ریزی سرویس دوره‌ای (روغن، فیلتر، تسمه) و محاسبه مصرف سوخت استفاده می‌شود. علاوه بر این، در خرید و فروش خودرو، معیار اصلی ارزش‌گذاری است و برای ثبت در بیمه‌نامه و سند ضروری است. در مدل‌های پیشرفته، با هشدار سرویس و محاسبه میانگین سرعت، به راننده کمک می‌کند تا عادات رانندگی را بهبود بخشد.
جنس و مواد کیلومتر
کیلومتر خودرو از مواد مقاوم در برابر لرزش و حرارت ساخته می‌شود. بدنه اصلی از پلاستیک ABS یا پلی‌کربنات تقویت‌شده؛ نمایشگر از شیشه معدنی یا OLED انعطاف‌پذیر؛ و مدارها از PCB با پوشش ضدآب است. در مدل‌های مکانیکی، چرخ‌دنده‌ها از برنج یا فولاد ضدزنگ هستند. نسخه‌های لوکس از روکش ضد انعکاس استفاده می‌کنند تا خوانایی در نور خورشید حفظ شود.
نحوه نگهداری از کیلومتر
برای حفظ دقت کیلومتر، نگهداری منظم ضروری است. از ضربه مستقیم به داشبورد اجتناب کنید و در شستشو، آب به داخل نفوذ نکند. باتری خودرو را قبل از قطع طولانی‌مدت جدا کنید تا حافظه دیجیتال پاک نشود. در مدل‌های مکانیکی، کابل را دوره‌ای چک کنید تا پاره نشود. از دستکاری یا عقب کشیدن کیلومتر خودداری کنید زیرا غیرقانونی و خطرناک است.
دلایل خرابی کیلومتر
خرابی کیلومتر اغلب به دلیل قطع سیگنال یا سایش رخ می‌دهد. قطع ارتباط سنسور چرخ از پارگی کابل یا آلودگی، سوختن مدار دیجیتال از نوسان برق، یا گیر کردن چرخ‌دنده در مدل‌های مکانیکی. رطوبت و گردوغبار می‌تواند نمایشگر را تار کند، و در مدل‌های قدیمی، خشک شدن گریس منجر به توقف کامل می‌گردد. همچنین، دستکاری غیرحرفه‌ای باعث خطای دائمی می‌شود.
تعویض کیلومتر خودرو
تعویض کیلومتر فرآیندی تخصصی است که توسط کارشناس انجام می‌شود. ابتدا داشبورد را باز کنید، کانکتورها را جدا کرده و کیلومتر قدیمی را خارج نمایید. کیلومتر جدید (OEM یا سازگار) را نصب و با دستگاه دیاگ، مسافت قبلی را منتقل کنید. زمان تقریبی ۱-۲ ساعت است. برای جلوگیری از تقلب، تعویض باید در مراکز مجاز ثبت شود.
تعمیر کیلومتر
در بسیاری موارد، تعمیر کیلومتر ارزان‌تر از تعویض است. کابل پاره‌شده با لحیم‌کاری ترمیم می‌شود؛ نمایشگر تار با تعویض لایه LCD برطرف می‌گردد. برای گیر کردن مکانیکی، تمیزکاری و گریس مجدد کافی است. در کارگاه‌های تخصصی، تعمیر کامل شامل تست سیگنال و کالیبراسیون حدود ۴۵-۹۰ دقیقه طول می‌کشد. اگر حافظه دیجیتال خراب باشد، تعویض ضروری است.
قیمت و خرید کیلومتر از بازار
قیمت کیلومتر بسته به نوع، برند و خودرو متفاوت است؛ مدل‌های مکانیکی برای خودروهای داخلی مانند پراید یا پژو حدود ۵۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون تومان، در حالی که مدل‌های دیجیتال لوکس تا ۳-۷ میلیون تومان می‌رسد. در بازار ایران، می‌توانید با مراجعه به سایت قفسه بازار مستقیم و بی‌واسطه از فروشگاه‌های مختلف خرید کنید، در ادامه لیست قیمت انواع کیلومتر در فروشگاه‌های مختلف را می‌توانید ببینید. در هر قطعه تلفن فروشنده موجود است، در ساعات کاری با آن‌ها تماس بگیرید.
