غربیلک فرمان خودرو
تاریخچه غربیلک فرمان خودرو
قربیلک فرمان یا غربیلک فرمان (Steering Wheel)، یکی از قدیمیترین اجزای کنترل خودرو است که ریشه آن به اواخر قرن نوزدهم بازمیگردد. اولین نمونهها در خودروهای اولیه مانند مدلهای بنز در دهه ۱۸۸۰ به صورت اهرم ساده با دایره کوچک بودند، اما در سال ۱۸۹۴، آلفونس پناو (Alphonse Penaud) غربیلک دایرهای مدرن را برای خودروهای پانار اختراع کرد. با پیشرفت صنعت، در دهه ۱۹۲۰، غربیلکها با پوشش چوبی یا فلزی استاندارد شدند و در دهه ۱۹۵۰، ایربگها به عنوان ویژگی ایمنی اضافه گردیدند. امروزه، قربیلکها با فناوریهای پیشرفته مانند دکمههای مالتیمدیا و گرمکن تکامل یافتهاند و در خودروهای خودران، نقش کمکی دارند.
انواع قربیلک فرمان برای خودروها
قربیلک فرمان بر اساس طراحی و عملکرد به انواع مختلفی تقسیم میشود. نوع استاندارد یا ساده با پوشش پلاستیکی یا چرمی برای خودروهای اقتصادی؛ نوع اسپرت با دو یا سه پره و پوشش آلکانترا برای خودروهای مسابقهای؛ قربیلکهای تلسکوپی یا کجشونده برای تنظیم ارتفاع و زاویه در مدلهای لوکس؛ و انواع پیشرفته با دکمههای مالتیمدیا، ایربگ دوگانه یا گرمکن برای SUVها و سدانها. همچنین، برای خودروهای سنگین مانند کامیونها، قربیلکهای بزرگتر با قطر ۴۰-۵۰ سانتیمتر طراحی میشوند، و مدلهای سفارشی برای سمت راست یا چپ (LHD/RHD) موجود است.
کاربردهای قربیلک فرمان خودرو
قربیلک فرمان عمدتاً برای هدایت و تغییر جهت خودرو از طریق انتقال نیروی چرخشی به جعبه فرمان و چرخها استفاده میشود که ایمنی و کنترل رانندگی را افزایش میدهد. علاوه بر این، با میزبانی ایربگ، از سرنشینان در تصادفات محافظت میکند و دکمههای روی آن برای کنترل صوتی، کروز کنترل یا حتی تعویض دنده کاربرد دارد. در شرایط رانندگی طولانی، پوشش ارگونومیک آن خستگی دست را کاهش میدهد و در مدلهای مجهز، گرمکن یا خنککننده برای راحتی در آبوهوای极端 فراهم میکند، و به عنوان رابط اصلی راننده با سیستمهای الکترونیکی عمل مینماید.
جنس و مواد قربیلک فرمان
قربیلک فرمان معمولاً از مواد چندلایه ساخته میشود تا دوام و ایمنی بالایی داشته باشد. هسته داخلی اغلب از فولاد یا آلیاژ منیزیم برای استحکام ساختاری؛ لایه میانی از فوم یا مموری فوم برای جذب ضربه و راحتی؛ و پوشش خارجی از چرم طبیعی/مصنوعی، آلکانترا یا پلاستیک ABS مقاوم به UV است. در مدلهای لوکس، از مواد ضدلغزش و ضدحساسیت مانند پلیاورتان استفاده میشود، در حالی که نسخههای اقتصادی از وینیل ساده تشکیل شدهاند تا هزینه را پایین نگه دارند و در عین حال ارگونومی لازم برای گرفتن طولانیمدت را فراهم کنند.
نحوه نگهداری از قربیلک فرمان
برای افزایش عمر قربیلک فرمان، نگهداری منظم ضروری است. آن را به طور دورهای با دستمال نرم و محلول خنثی تمیز کنید تا لکهها و گردوغبار را از بین ببرید، و از مواد شیمیایی قوی اجتناب ورزید تا به پوشش آسیب نرسد. دکمهها و اتصالات را چک کنید و از استفاده از زیورآلات تیز که باعث خراش میشود، خودداری نمایید. پس از رانندگی در باران یا عرق دست، آن را خشک کنید تا از لغزندگی جلوگیری شود. در پارکینگهای آفتابی، از روکش محافظ استفاده کنید تا UV باعث ترکخوردگی نشود و عمر کلی قطعه افزایش یابد.
دلایل خرابی قربیلک فرمان
خرابی قربیلک فرمان اغلب به دلیل استفاده مداوم و عوامل محیطی رخ میدهد. پارگی پوشش چرم از سایش دست یا UV شدید، شل شدن پرهها یا هسته فلزی از ضربههای تصادف خفیف، یا شکستن دکمههای مالتیمدیا به خاطر فشار بیشازحد. رطوبت میتواند باعث زنگزدگی اتصالات داخلی شود، و در مدلهای قدیمی، خشک شدن فوم میانی منجر به ترکخوردگی میگردد. همچنین، استفاده نادرست مانند کشیدن خشن یا قرار دادن اشیاء سنگین روی آن، سرعت خرابی را افزایش میدهد و ممکن است به ایربگ آسیب بزند.
تعویض قربیلک فرمان خودرو
تعویض قربیلک فرمان فرآیندی نسبتاً ساده است که میتواند در خانه یا توسط مکانیک انجام شود. ابتدا باتری را قطع کنید، سپس ایربگ را با ابزار مناسب جدا نمایید و مهره مرکزی غربیلک را باز کنید. قربیلک قدیمی را از ستون فرمان جدا کرده و مدل جدید (سازگار با خودرو و ایربگ) را با گشتاور مناسب نصب کنید. زمان تقریبی ۲۰-۴۰ دقیقه است و اگر سیمکشی برای دکمهها وجود داشته باشد، اتصالات را چک کنید. برای ایمنی، از قطعات OEM یا برندهای معتبر استفاده شود و پس از نصب، میزان فرمان را تنظیم نمایید.
تعمیر قربیلک فرمان
در بسیاری موارد، تعمیر قربیلک فرمان ارزانتر از تعویض است. اگر پوشش پاره شده، با روکش چرم یا دوخت مجدد ترمیم شود؛ شلشدگی پرهها با سفت کردن پیچها یا تعویض بوشینگها حل میگردد. برای دکمههای معیوب، تعویض ماژول الکترونیکی کافی است؛ یا فوم داخلی را با چسب مخصوص بازسازی نمایید. در کارگاههای تخصصی، تعمیر کامل شامل تعویض لایهها حدود ۳۰-۶۰ دقیقه طول میکشد. اگر آسیب شدید مانند شکست هسته باشد، تعمیر ممکن نیست و تعویض توصیه میشود، اما برای صرفهجویی، ابتدا تعمیر را امتحان کنید.
قیمت و خرید قربیلک فرمان از بازار
قیمت قربیلک فرمان بسته به نوع، برند و خودرو متفاوت است؛ مدلهای اقتصادی برای خودروهای داخلی مانند پراید یا پژو حدود ۵۰۰ هزار تا ۱.۵ میلیون تومان، در حالی که برای خودروهای خارجی لوکس تا ۵-۱۰ میلیون تومان میرسد. در بازار ایران، میتوانید با مراجعه به سایت قفسه بازار مستقیم و بیواسطه از فروشگاههای مختلف خرید کنید، در ادامه لیست قیمت انواع قربیلک فرمان در فروشگاههای مختلف را میتوانید ببینید. در هر قطعه تلفن فروشنده موجود است، در ساعات کاری با آنها تماس بگیرید.